W związku z kryzysem na rynku mięsa i mleka prowadzone były od dłuższego czasu prace na forum Unii Europejskiej, które miały na celu opracowanie odpowiednich instrumentów dotyczących regulacji rynków rolnych w perspektywie finansowej 2014-2020. Po negocjacjach z krajami wspólnotowymi, Komisja Europejska postanowiła przeznaczyć dodatkowe środki z budżetu unijnego, w kwocie 500 mln euro na poprawę sytuacji na tych rynkach.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało projekt „Programu rozwoju głównych rynków rolnych w Polsce”. Dokument ten ma przedstawiać uczestnikom rynku informacje z jakich instrumentów można korzystać w celu stabilizacji rynków i zwiększania opłacalności produkcji.
Dziewięć rynków rolnych, na których koncentruje się program to rynki: zbóż, rzepaku, wieprzowiny, wołowiny, drobiu, mleka i przetworów mlecznych, cukru, owoców i warzyw oraz tytoniu.
Przygotowany dokument składa się z trzech rozdziałów:
•Analiza rynków rolnych, ze szczególnym uwzględnieniem produkcji oraz struktury gospodarstw i sektora przetwórstwa na tle głównych producentów w UE,
•Formy wsparcia rynków rolnych przewidziane w przepisach unii europejskiej oraz krajowych,
•Cele i wyzwania rozwoju oraz działania służące rozwojowi rynków rolnych
W rozdziale I projektu programu zawarto analizę poszczególnych sektorów, w tym dane na temat ich struktury, poziomu produkcji, handlu zagranicznego, umieszczono w nim także analizę SWOT każdego z dziewięciu sektorów.
W rozdziale II omówiono najważniejsze dostępne instrumenty unijnego i krajowego wsparcia rynków rolnych w ramach wspólnej organizacji rynków produktów rolnych, płatności bezpośrednich, Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 oraz elementy pomocy krajowej.
W rozdziale III wskazano cele i wyzwania w poszczególnych sektorach oraz propozycje działań, które należy podjąć, aby zrealizować wyznaczone cele. Część dotycząca działań została podzielona na działania ogólne, których realizacja będzie miała wpływ na wszystkie sektory rolne, a także działania specyficzne dla wybranych rynków rolnych.
W przypadku rynku owoców i warzyw po przeprowadzonej analizie SWOT przedstawiającej słabe i mocne strony sektora oraz jego szanse i zagrożenia opublikowano cele i główne wyzwania dla tego rynku w najbliższej przyszłości, w tym między innymi:
1) Wzmocnienie współpracy pomiędzy producentami owoców i warzyw
a) upowszechnianie tworzenia organizacji producentów owoców i warzyw,
b) zwiększanie potencjału istniejących organizacji producentów owoców i warzyw oraz upowszechnianie tworzenia zrzeszeń organizacji producentów.
2) Upowszechnienie obrotu dokonywanego na podstawie umów dostaw
a) wprowadzenie obowiązku zawierania umów na dostawy,
b) uruchomienie platformy żywnościowej (platformy sprzedażowej OTC).
3) „Skrócenie” łańcucha marketingowego (eliminacja ogniw pośredniczących w handlu owocami i
warzywami działania sprzedaż przez rolników)
a) upowszechnienie tworzenia organizacji producentów owoców i warzyw,
b) upowszechnienie sprzedaży żywności przez rolników (tzw. rolniczy handel detaliczny).
4) Ograniczanie kosztów produkcji owoców i warzyw
a) upowszechnienie tworzenia organizacji producentów owoców i warzyw oraz zrzeszeń organizacji
producentów,
b) upowszechnienie realizacji przez producentów owoców i warzyw działania PROW 2014-2020 pn.
Restrukturyzacja małych gospodarstw.
5) Stymulacja popytu wewnętrznego oraz zewnętrznego
6) Właściwe wdrażanie instrumentów wsparcia rynku (działania: wdrażanie programów
operacyjnych, instrumenty zarządzania kryzysowego
a) upowszechnienie wdrażania programów operacyjnych przez organizacje producentów owoców i
warzyw,
b) upowszechnienie korzystania przez organizacje producentów z przysługującej wyłącznie im
możliwości działań mających na celu ograniczenie podaży owoców i warzyw w sytuacjach
kryzysowych
źródło:Fammu/Fapa